Frans van Mierlo
Willem Muller
Jan Katgerman
In Australië, Canada, Groot Brittannië en de Verenigde Staten zijn handicapfactoren opgenomen in de “Rules of Racing”. Die zijn vergeleken met onze handicapfactoren, zoals ze nu nog op de site www.vierzonder.nl staan gepubliceerd.
Daarbij is gebruikgemaakt van de meeste recente versies, die in sommige gevallen wat verschillen van de versies, die IJsbrand Haagsma ons indertijd heeft toegestuurd (meestal alleen door toevoeging van nieuwe factoren voor de oudste roeiers).
In de andere landen gaan de factoren alleen over de Masters, die in de VS en Canada al beginnen bij 21 jaar. Wij hebben in Nederland ook factoren voor de jeugd en de senioren. Maar het grootste verschil tussen ons en de andere vier landen is, dat hun factoren helemaal of bijna geheel gericht zijn op 1000 m. wedstrijden.
Ondanks vele pogingen van de Nederlandse commissie masterswedstrijden om wedstrijden over 1000 m. voor masters te organiseren resp. te stimuleren zijn dit type races in Nederland niet echt aangeslagen.
In onze factoren is een tabel 4 opgenomen met startverschillen voor boord-aan-boord-wedstrijden over 1 km., die gebruikt wordt op de, naar mijn weten, laatst overgebleven masters 1000 m. wedstrijd, de DMO-Tilburg. Alle andere wedstrijden van dit type bij o.a. de WAB, Amsterdam Masters, GRB en ZRB zijn afgelopen jaren doodgebloed wegens gebrek aan belangstelling.
Bij meer dan 20 verenigingen en wedstrijdorganisaties worden onze factoren echter gebruikt bij tijdraces, soms om bij geringe inschrijving verschillende leeftijdsklassen te kunnen samenvoegen (bijv. Spaarne Lenterace en Tromp Boat Races), soms om van alle deelnemers, jong en oud, man en vrouw en in elk mogelijk boottype een klassement te kunnen opmaken (bijv. Rotte Roeicompetitie en Markcompetitie).
De handicapfactoren van de andere landen zijn voor dit laatste doel niet geschikt.
Hun leeftijdsfactoren zijn gekoppeld aan het boottype.
In eerste instantie is een vergelijking gemaakt van de factoren voor 1000 m. races. Australië en Groot Brittannië hebben ook factoren voor lange-afstands(tijd)races en die zijn dus ook met onze factoren vergeleken.
In bijgaand bestand HandicapVergelijking.xlsx staan alle startverschillen voor de FISA-leeftijdscategorieën in alle boottypen, die op de FISA Masters gebruikt worden.
De verschillen worden duidelijk in een plaatje van de Vrouwen 1x en de Mannen 8+.
De andere boottypen kunnen bekeken worden door met de rechtermuisknop op een grafiek te klikken en bij Gegevens selecteren… het Gegevensbereik van grafiek aan te passen, maar er verandert dan niet veel.
Duidelijk zijn de grote verschillen aan de rechterkant van de grafieken. Alleen in Australië en Nederland en in mindere mate bij Canada is begrepen, dat het snelheidsverschil tussen een 47-jarige en een 27-jarige veel kleiner is dan het snelheidsverschil tussen een 77-jarige en een 57-jarige.
De verschillen tussen de landen in de jongere categorieën zijn veel minder groot, maar toch nog wel aanzienlijk, zoals te zien is in de uitvergrotingen van de grafieken, beperkt t/m cat. G.
Ook bij de grafieken over langere afstanden, bijv. 5 km., zijn de verschillen tussen Nederland en Australië veel kleiner dan die met GB. Canada en de VS spreken niet over langere afstanden, maar in beeld is gebracht, wat er gebeurt als je hun startverschillen over 1 km. met 5 vermenigvuldigt.
Zonder hier uit te spreken welk systeem het beste of slechtste is, lijken de factoren van de VS en GB nogal gedateerd en zeer afwijkend van onze factoren en komen de factoren van Australië het meest met onze overeen.
Wij kunnen ons overigens goed vinden in het commentaar van Australië over de VS en GB:
“Comparison to Other Handicap Systems.
As part of the review, the handicap systems used in the UK and USA were examined.
In summary, both have been used for some decades, and would benefit from a review of this type. Neither is adequate when compared with the FISA data.
The USA system is overly simplistic and consists of a single formula used for men and women, with adjustment factors for three sets of boat classes. It gives reasonable handicaps for younger men in faster boats, but inadequate handicaps for older age grades, women, and slower boat classes.
The UK system attempts to be more generalised as local regattas there tend to be over a variety of distances. However, to do so, precise application of the tables requires a knowledge of the fastest time of the day with adjustments being calculated after the event as a percentage of that fastest time. “Standard” times are used to arrive at 1000m handicaps prior to events. The resulting handicaps are similar to current RA tables across most age grades, but display some strange discontinuities when crossing from C to D grade.”
Onze factoren komen het meest overeen, zowel op de 1 km. als de 5 km. met die van Australië.
Er zijn wel 2 opvallende verschillen: bij de jongste categorieën en bij de alleroudste categorieën.
Onze startverschillen bij de 1000 m. voor de B- en C-categorie zijn groter dan die van Australië (en vaak ook dan die van de andere landen). Daarna lopen de grafieken t/m cat. H vrijwel evenwijdig.
Dat is als volgt te verklaren:
Bij de FISA Masters zijn de velden in de A-cat. en in mindere mate de B-cat. een stuk kleiner dan de C-cat. en volgende. Ook wordt daar maar nauwelijks sneller geroeid en soms zelfs langzamer en bij de deelnemers kom je nauwelijks bekende roeiers en ex-toppers tegen, zoals wel in de oudere categorieën gebeurt.
Onze verklaring is, dat goede senior-wedstrijdroeiers op hun 27ste niet direct overstappen naar de Masters A-cat., maar door blijven roeien bij de senioren of helemaal stoppen met roeien. Een aantal jaren later stappen ze wel over of beginnen weer met roeien in de C-cat. of aan het eind van de B.
Daarom zijn de resultaten bij de FISA Masters in vooral de A-cat. dus zo mager. De resultaten van de FISA Masters zijn hulpmiddelen bij het vaststellen van de factoren, maar niet meer dan dat. De handicapfactoren moeten aangeven, wat iemand gemiddeld fysiek op een bepaalde leeftijd zal inleveren en wat je mag verwachten dat iemand op bepaalde leeftijd nog kan presteren.
Daarom hebben wij bij het opstellen van onze factoren daarvoor gecompenseerd en gaan wij er dus vanuit, dat een echt goede ploeg in de A- en in mindere mate de B-categorie dus sneller roeit dan uit de resultaten van de FISA Masters blijkt. Je kunt ook zeggen, dat ploegen in de C-categorie en hoger dus een groter startverschil verdienen dan uit de FISA-uitslagen blijkt.
Als Australië onze lijn zou volgen en een correctie zou toepassen van bijv. 4 sec. voor de Masters A en 1 sec. voor de Masters B, dan schelen de startverschillen in alle categorieën en boottypen bij Ned en Aus t/m cat. H minder dan 2 sec. en vallen de grafieken vrijwel samen (zie blad 2 van HandicapVergelijking.xlsx).
Aan het eind van de tabel bij de oudste masters zijn onze startverschillen bij de mannen meestal groter, maar bij de vrouwen aanzienlijk veel kleiner dan die van Australië.
Australië stelt, dat de snelheidsafname vanwege de leeftijd bij mannen en vrouwen in essentie identiek is, behalve boven de 70 jaar, waar vrouwen sneller achteruit gaan, maar merkt daarbij gelijk op, dat het bewijs daarvoor mager is vanwege het geringe aantal deelnemers in die klassen.
In de uitslagenlijsten van de FISA Masters van 2011 (Poznan), 2012 (Duisburg) en 2013 (Varese), waarop Aus zijn factoren heeft gebaseerd, kom je bij de vrouwen in categorie I bijna nooit meer dan 1 deelnemer per nummer tegen en in de categorieën J en K gaat het per jaar om 1 inschrijving in het totaal in 1x of 2x.
Factoren, die daarop zijn gebaseerd, zijn niet erg betrouwbaar.
Onze factoren zijn op meer meetresultaten gebaseerd, nl:
Hoewel ons ook opviel, dat bij de FISA Masters vrouwen in de oudste leeftijdscategorieën naar verhouding in resultaten iets achterbleven bij de mannen, is onze conclusie toch, dat het vaste verschil in prestatie (90%) tussen mannen en vrouwen ook voor deze oudste categorieën geldt.
Daarnaast hebben (anders dan in de andere landen) wij de resultaten vergeleken met de resultaten van prestaties op ergometers. Daarvoor hebben wij in 2016 van Concept 2 uit de VS een zeer grote batch digitale gegevens gekregen die we apart hebben geanalyseerd. Concept 2 heeft op ons verzoek van de afgelopen 10 jaar de resultaten van de World Rankings gestuurd, verdeeld over: man/vrouw, zwaar- en lichtgewicht, over 1000 meter, 2000 meter, 5000 meter en 30 minuten. De resultaten van deze 10 jaren zijn opgeslagen in een database (ruim 300 duizend rankings) en daaruit zijn query’s opgesteld. Met deze selecties zijn diverse analyses uitgevoerd.
Deze resultaten zijn geselecteerd en alleen de beste 10% beste resultaten zijn gebruikt. Uiteindelijk zijn correctiefactoren gebouwd en konden deze worden vergeleken met de roeiresultaten van de beste FISA Masters resultaten uit 2011 t/m 2015. Het is opvallend dat de resultaten veel overeenkomsten hebben.
Bij andere wedstrijden en bij de ergometer-resultaten van Concept2 bleken oudere vrouwen relatief niet slechter te presteren.
Een uitgebreide beschrijving van de gebruikte handicaps per land staat in de Bijlage.
Bijlage bij de HandicapVergelijking
VS:
Eén tabel met handicaps per leeftijdsjaar van 27 tot 85 jaar volgens de formule:
Handicap = (lft-27)^2 * Z met
Z = 0,020 voor 8+ en 4x,
0,0216 voor 4-/4+/2x,
0,025 voor 2-/1x.
Vanaf 80 jaar wordt de handicap elk jaar verhoogd met resp. 2,0 en 2,3 en 2,7 sec. voor de drie bovengenoemde bootsklassen.
Master ben je al bij 21 jaar. Dat levert een categorie AA op van 21 t/m 26 jaar; die heeft geen handicaps.
Er wordt nergens vermeld, waarop de factoren gebaseerd zijn en uit welk jaar afkomstig.
Geen onderscheid mannen/vrouwen.
Geen opmerking voor welke afstand de factoren bedoeld zijn (vermoedelijk alleen 1000 m.).
Geen enkele aanwijzing of uitleg hoe te gebruiken. Geen bootfactoren.
GB:
Eén tabel met handicaps van cat. A t/m K voor wedstrijden met een Standaard Tijd van 1:00 min., 1:10, 1:20, ….. t/m 5:00 min. en daarna oplopend met steeds 1 min. t/m 22:00 min. en tenslotte nog 25:00, 30:00, 40:00 en 50:00 min., te gebruiken voor zowel open-, mixed- als vrouwen-masters.
De Standaard Tijd bij 1000 m. races moet voor aanvang van de wedstrijden worden vastgesteld en gepubliceerd en is de tijd, die een winnende ploeg of skiffeur in cat. A of in de open klasse zou doen over het parcours, waarbij rekening gehouden moet worden met alle lokale condities zoals lengte van de race, stroomsnelheid en weersomstandigheden. De handicaps moeten bij de start verrekend worden.
Als die Standaard Tijd niet kan worden vastgesteld, mag gebruik gemaakt worden van het model:
Boot Open Mixed Vrouwen
8+ 3:00 3:10 3:20
4x 3:10 3:20 3:30
4- 3:15 3:25 3:35
4+ 3:20 3:30 3:40
2x 3:30 3:40 3:50
2- 3:35 3:55
1x 3:40 4:00
Verder zijn er geen bootfactoren.
Aanbevolen wordt om alleen handicapfactoren te gebruiken bij aangrenzende leeftijdscategorieën (max. 3).
Er is een zeer uitgebreide handleiding voor kamprechters opgenomen hoe te handelen bij dit soort races.
Bij tijdraces worden de Standaard Tijden na afloop van de race vastgesteld door de snelste tijd van de dag te nemen voor resp. mannen en vrouwen in dat boottype. Daarna kunnen de handicaps met de tabel worden uitgerekend, zo nodig geïnterpoleerd en afgerond op hele seconden.
De oorspronkelijke handicaps waren gebaseerd op een analyse van 1000 m. races van regatta’s als de FISA Masters en Nationale Kampioenschappen (wordt niet gespecificeerd).
Een analyse van de Vesta Veterans Head leidde in 2009/2010 tot een herziening van de toen bestaande handicaps, omdat bleek dat het verlies aan bootsnelheid bij oudere masters steeds minder werd naarmate de race langer werd. Door het bereik van de Standaard Tijden uit te breiden werden de handicaptabellen geschikt gemaakt voor langere afstand races en tijdraces.
In 2018 is de tabel nog licht veranderd.
In de tabel komen wat vreemde overgangen voor:
T/m 5 min. is de toename van de handicap per min. constant (bijv. 25 sec/min voor cat. K) en daarna een stuk minder, maar ook constant (11 sec/min. voor cat. K). Wel met een paar foutjes.
Er zijn verder vreemde discontinuïteiten tussen sommige leeftijdsklassen.
Can:
Startverschillen worden op 2 manieren berekend:
Het Henley Masters’ Age Adjusted Time System levert per categorie 3 tabellen op (voor 8+/4x en 4+/2x en 2-/1x, de 4- zijn ze vergeten). Begint bij een cat. masters AA (21 /t/m 26 jaar) t/m cat. I (J alleen voor de 1x, geen K). Aparte kolommen voor mannen, vrouwen en mixed.
Het Garrett Masters’ Age Adjusted Time System is in 2011 ontwikkeld door John Garrett en is gebaseerd op de beste 15% van de 1000 m. finishtijden in de skiff bij de finales van 6 US National Masters’ Championships en 2 FISA World Master’s Championships.
De handicaps voor andere boottypen zijn daarvan afgeleid, maar niet gemeten.
Dit systeem levert tabellen per leeftijdsjaar en per categorie.
Garrett stelde dat het snelheidsverlies, naarmate men ouder wordt, progressief stijgt en dat de bijbehorende grafiek dus steeds steiler omhoog moet lopen.
Dat loste hij bij de mannen op met 3 rechte lijnen van resp. 27 t/m 49 jaar, 50 t/m 64 jaar en 65+, die steeds sterker stijgen. Vreemd genoeg koos hij bij de vrouwen voor maar 2 rechte lijnen van 27 t/m 49 jaar en 50+. Rechte lijnen lijken ook niet de beste benadering voor dit verschijnsel; zeker bij de oudste categorieën gaat het dan mis.
Verder zag hij, dat tijdens de FISA Masters de verschillen bij de jongere categorieën van 27 tot 49 jaar klein waren. Daarom reduceerde hij de compensatie voor deze roeiers, vergeleken met vroeger.
Bij dit laatste punt hebben wij voor een andere aanpak gekozen, zoals vermeld in de passage over de verschillen tussen Ned. en Aus.
Garrett werkt met een standaardtijd (de beste tijd in dat boottype onder normale omstandigheden, zo nodig aangepast aan wind, stroming en lengte van het parcours) en komt tot de volgende startverschillen:
0,0008 * (lft-27) * standaardtijd voor mannen van 27 t/m 49 jaar,
((0,0008 * (50-27) + 0,0065 * (lft-50)) * standaardtijd voor mannen van 50 t/m 64 jaar,
((0,0008 * (50-27) + 0,0065 * (65-50) + 0,014 * (lft-65)) * standaardtijd voor mannen van 65 jaar en ouder.
Omdat niet iedereen even graag met formules werkt, geeft hij daarbij aansluitend 3 tabellen (mannen, vrouwen, mixed) met elk 4 kolommen voor de boottypen (zie boven; 4- nu wel vermeld), waarin zowel de cumulatieve verschillen met de standaardtijd zijn vermeld als de cumulatieve ratio m.b.t. de standaardtijd. Drie methoden dus van Garrett plus nog het Henley systeem om de startverschillen uit te rekenen, maar hoewel de verschillende methoden tot hetzelfde resultaat leiden, leidt de overmaat aan cijfermateriaal tot verwarring.
Dat blijkt wel, als men in 2017 en 2018 een aantal veranderingen doorvoert.
Er komt een AA-cat. bij van 21 tot 27 jaar en men de verandert de formules bij de vrouwen, zodat niet 2 maar 4 rechte lijnen ontstaan van 21 t/m 26 jaar, van 27 t/m 42 jaar, van 43 t/m 59 jaar en 60+.
Daarbij vergeet men echter de tabellen van het Henley Masters’ Age Adjusted Time System aan te passen, zodat er verschillen tussen beide methodes ontstaan. De vrouwen krijgen in het vernieuwde Garrett systeem een grotere compensatie dan bij Henley en de cat. AA heeft bij de Henley-methode handicap 0 en bij de Garrett-methode een handicap van 0 t/m 7,6 sec. (waarbij een skiffeur van 52 jaar kennelijk sneller moet roeien dan iemand van 21 jaar; startverschillen resp. 6,6 en 7,6 sec.).
Allemaal erg ingewikkeld en vandaar waarschijnlijk ook de verschillen plus een aantal fouten in het geheel.
Gelukkig moet de wedstrijdorganisatie van te voren bekendmaken welk handicapsysteem gehanteerd wordt.
Aus:
Startverschillen voor de cat. A t/m L in aparte tabellen voor mannen, vrouwen en mixed en voor de diverse boottypen, die op de FISA Masters gebruikt worden (dus geen 2+ en 4* en C-boten).
In 2013 opgesteld door een handicap-sub-comité en gebaseerd op de alleen snelste tijd per nummer tijdens de FISA Masters 2011, 2012 en 2013 onder rustige omstandigheden.
Bestemd voor 1000 m. boord-aan-boord-wedstrijden, maar ook naar evenredigheid toe te passen op sprintwedstrijden en afstanden tot max. 1500 m.
Er is ook gekeken naar de verschillen per boottype.
Dat levert een tabel met bootfactoren op, uitgaande van een 100% tijd voor de MA8+ en de WA8+ gelijk aan resp. 2:54 min. en 3:16 min., maar nergens wordt gesproken over de mogelijkheid om verschillende boottypen in één race samen te voegen.
Alleen bij de mannen is de cat. L in 2018 toegevoegd en toen zijn ook de startverschillen bij de mannen voor cat. J en K flink verlaagd bij de 1x, 2-, 2x en 4+. Omdat bij de 4-, 4x en 8+ geen wijziging heeft plaatsgevonden, ontstaan vreemde verschillen, bijv. startverschil mannen cat. K 99 sec. in de 4+ en 103 sec. in de 4-.
In het rapport uit 2013 staat ook een methode voor langere afstanden en time trials, maar die is niet overgenomen in de Rules of Racing van 2018.
Voor deze wedstrijden beveelt men het gebruik aan van zogenaamde prognostische snelheden.
Dat levert voor elke ploeg een percentage op van de snelheid, die zij over 1000 m. zouden moeten bereiken. De ploeg met het hoogste percentage wint.
Een uitslag met voor iedere ploeg een percentage i.p.v. een tijd lijkt niet zo aantrekkelijk.
NED:
Drie tabellen voor leeftijdsfactoren: per FISA-categorie, per leeftijdsjaar van 13 t/m 90 jaar en ook per 0,1 leeftijdsjaar.
Aparte kolommen voor mannen en vrouwen en voor korte afstand (< 4 km) en lange afstand >= 4 km, omdat uit onderzoek van Erik Peet bleek, dat de teruggang in prestaties bij oudere roeiers bij de langere afstanden kleiner was dan die bij korte afstanden.
Geen aparte tabellen voor mixed-ploegen, maar hun handicaps kunnen simpel berekend worden als gemiddelde van de handicaps van de afzonderlijke roeiers, ook bijv. bij een 8+, bestaande uit 6 mannen en 2 vrouwen.
Verder een tabel met bootfactoren, niet alleen voor boottypen, die bij de FISA Masters gebruikt worden, maar ook voor de 2+ en 4* en diverse typen C-boten.
Tot slot nog een tabel met startverschillen voor boord-aan-boord races over 1000 m. per boottype, waarbij indien strikt nodig ook sommige boottypen nog gecombineerd kunnen worden.
De hoofdmoot, de factoren die gebruikt worden bij leeftijden en boten tijdens de FISA Masters, dateren al van 1995 (Willem Muller en Jan Katgerman) en zijn gebaseerd op ergometerresultaten van Concept2 en uitslagen van de beste 10% van deelnemers aan de FISA Masters, die elke 5 jaar geüpdatet worden naar aanleiding van de in de tussentijd geleverde prestaties.
Laatste update 2016 met de gegevens van 2011 t/m 2015.
Voor de lange-afstandsfactoren zijn de resultaten gebruikt van 300.000 ergometer-resultaten uit de Concept2-rankings van 2006 t/m 2015 en van onderzoek naar de resultaten van 7 jaar van de H4k, de Head of the River, de Skiffhead, de Novembervieren en de Vesta Veterans Head (Willem Muller en Frans van Mierlo).
De leeftijdsfactoren voor onder de 23 jaar zijn gebaseerd op de NED COMPETITIVE STANDARD TIMES 2017-2020 van Josy Verdonkschot en de resultaten in de skiff van de laatste 6 jaar NKklein.
Door vereffening zijn de gebruikte formules bij de tabellen ontwikkeld, bijv. bij de mannen korte afstand (y is de leeftijdsfactor en x = de leeftijd):
Voor 13 t/m 22 jaar: y = 3,99843E-07*x^6 - 3,89632E-05*x^5 + 0,001508046*x^4 - 0,028884498*x^3 + 0,270552534*x^2 - 0,917594593*x
Voor 27 t/m 91 jaar: y = 4,67930E-12*x^6 - 1,58674E-09*x^5 + 1,80622E-07*x^4 - 9,14436E-06*x^3 + 1,62205E-04*x^2 - 5,95983E-04*x + 1
De bootfactoren voor C-boten komen uit onderzoek van de Handicap-Regatta van Essen-Werdener, de Moselpokal in Bernkastel, de wedstrijd Quer durch Berlin en Abcoude-Amsterdam en gesprekken met botenbouwer Wiersma.
Litteratuur
Er is gebruik gemaakt van de sites:
www.usrowing.org/rules-of-rowing/
www.britishrowing.org/events/entering-competitons/rules-of-racing/
http://rowingcanada.org/coaching-and-umpiring/rules-racing
https://rowingaustralia.com.au/ra-rules-of-racing-and-related-by-laws/
met daarin of daarnaast:
USRowing:
Rules of Rowing
British Rowing:
MASTERS HANDICAP EVENTS – OPERATING NOTES 2010
en de HANDICAPPING TABLE
Rowing Canada:
Application of an Improved Handicap System by Rowing Canada Aviron, John Garrett,
Victoria City Rowing Club
en
RCA RULES OF RACING
APPROVED JANUARY 28, 2018
met Appendix 5 – Masters age adjusted time Options
Rowing Australia:
Rowing Australia Masters Commission, Handicap Sub-Committee
November 2013 Report and Recommendation
ROWING AUSTRALIA RULES OF RACING AND RELATED BY-LAWS
Rule Book
2018 Edition
RA Board Approved
30 April 2018
Met APPENDIX 10. MASTERS HANDICAP TABLES